Nguyên tắc kế toán vốn chủ sở hữu
- Vốn chủ sở hữu được định nghĩa là phần tài sản thuần của doanh nghiệp còn lại thuộc sở hữu của các cổ đông, thành viên góp vốn (chủ sở hữu). Vốn chủ sở hữu được phản ánh theo từng nguồn như:
- Thứ nhất, vốn góp của chủ sở hữu,
- Thứ hai, lợi nhuận có được từ hoạt động kinh doanh,
- Thứ ba, các khoản khác được phép ghi tăng của vốn chủ sở hữu.
- Kế toán không tiến hành ghi nhận vốn góp theo vốn điều lệ trên giấy phép đăng ký kinh doanh. Khoản vốn góp huy động được nhận từ các chủ sở hữu luôn được ghi nhận theo số thực góp, tuyệt đối không ghi nhận theo số cam kết sẽ góp của các chủ sở hữu. Trường hợp nhận vốn góp bằng tài sản phi tiền tệ thì kế toán nhất định phải ghi nhận theo giá trị hợp lý của tài sản phi tiền tệ tại ngày góp vốn.
Xem chi tiết về các thông tin vốn chủ sở hữu tại beat đầu tư .
- Hoạt động nhận vốn góp bằng các loại tài sản vô hình như bản quyền, quyền khai thác, sử dụng tài sản, thương hiệu, nhãn hiệu… chỉ được thực hiện khi có các quy định cụ thể của pháp luật/cơ quan có thẩm quyền cho phép. Khi pháp luật chưa có quy định cụ thể về các vấn đề này thì các giao dịch góp vốn bằng nhãn hiệu, thương hiệu được kế toán như hoạt động đi thuê tài sản hoặc nhượng quyền thương mại.
- Hoạt động phân phối lợi nhuận chỉ thực hiện khi doanh nghiệp có lợi nhuận sau thuế chưa phân phối. Bất kỳ trường hợp trả cổ tức, lợi nhuận cho chủ sở hữu vượt quá số lợi nhuận sau thuế chưa phân phối về bản chất đều là giảm vốn góp, doanh nghiệp buộc phải thực hiện đầy đủ các thủ tục theo quy định của pháp luật và điều chỉnh giấy đăng ký kinh doanh.
Vốn khác của chủ sở hữu
Vốn khác của chủ sở hữu (TK 418) là tài khoản phản ánh số vốn kinh doanh được hình thành do bổ sung từ kết quả hoạt động kinh doanh hoặc do được tặng, biếu, tài trợ và đánh giá loại tài sản (nếu các khoản này được phép ghi tăng/giảm vốn đầu tư của chủ sở hữu.
Tài khoản (TK 418) được sử dụng để phản ánh số hiện có và tình hình tăng, giảm các quỹ các thuộc nguồn vốn chủ sở hữu như: quỹ thưởng Ban điều hành công ty,… Những quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu được hình thành từ lợi nhuận sau thuế và được sử dụng vào việc khen thưởng hoặc các mục đích khác phục vụ cho công tác điều hành của Ban Giám đốc, Hội đồng quản trị.
Hành động trích và sử dụng quỹ khác thuộc nguồn vốn của chủ sở hữu buộc phải theo chính sách tài chính hiện hành đối với từng loại doanh nghiệp như: Công ty Nhà nước, công ty TNHH, doanh nghiệp tư nhân, công ty cổ phần,…
Nguyên tắc kế toán
Tài khoản này được dùng để phản ánh số hiện có và tình hình tăng, giảm các quỹ thuộc nguồn vốn chủ sở hữu. Các quỹ này phải được hình thành từ lợi nhuận sau thuế TNDN, việc trích và sử dụng quỹ thuộc nguồn vốn chủ sở hữu phải theo các chính sách tài chính hiện hành đối với từng loại doanh nghiệp hoặc theo quyết định của chủ sở hữu
Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 418 – các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu.
Bên Nợ:
Bao gồm tình hình chi tiêu, sử dụng các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp.
Bên có:
Bao gồm các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu tăng do được trích lập từ lợi nhuận sau thuế.
Số dư bên Có:
Bao gồm số quỹ khác thuộc nguồn vốn chủ sở hữu hiện có
Các phương pháp hạch toán kế toán một số nghiệp vụ kinh tế chủ yếu
- Thứ nhất, trích lập quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu từ lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp, ghi:
Nợ: Nợ TK 421 – Lợi nhuận chưa phân phối
Có: Có TK 418 – Các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu
- Thứ hai, trường hợp đơn vị cấp dưới được đơn vị cấp trên cấp quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu.
Nợ: Nợ các TK 111,112,136,…
Có: Có TK 418 – Các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu.
- Thứ ba, rường hợp đơn vị cấp dưới nộp đơn vị cấp trên để hình thành quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu, ghi:
Nợ: Nợ TK 418 – Các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu
Có: Có các TK 111, 112, 336,. . .
- Thứ tư, rường hợp các đại diện chủ sở hữu doanh nghiệp quyết định thưởng cho Hội đồng quản trị, Ban Giám đốc từ quỹ thưởng Ban điều hành công ty, ghi:
Nợ: Nợ TK 418: – Các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu
Có: Có TK các TK 111, 112.
